• Stres u zwierząt domowych – psa i kota

Stres jest naturalną reakcją każdego organizmu na sytuację lub rzecz wywołującą niepokój czy strach czyli stresor. Stres kojarzy nam się zawsze z czymś negatywnym jednak to stresowi zawdzięczają przeżycie poszczególne gatunki zwierząt w drodze ewolucji. Ze stresem ściśle związane są reakcje biochemiczne zachodzące w organizmie zwierzęcia takie jak wydzielanie się hormonów do krwi, przyspieszenie tętna oraz oddechu i rozszerzenie źrenic. Reakcje te powodują że serce dostarcza więcej tlenu do mięśni które przygotowują się w ten sposób do szybkiej reakcji – najczęściej ucieczki ale także obrony lub walki. W wielu więc sytuacjach stres wywołuje pozytywne zmiany które pozwoliły przetrwać naszym pupilom przez tysiąclecia ewolucji. Jednak stres który utrzymuje się przez dłuższy okres czasu i na dodatek jest stale obecny w życiu zwierzaka powoduje znaczne osłabienie jego organizmu i znaczną podatność na przeróżne choroby a możne nawet prowadzić do skrócenia jego życia. Dlatego też jeżeli zauważymy u swojego psa lub kota lub innego zwierzaka domowego objawy stresu powinniśmy zacząć działać aby nie wpłynął on negatywnie na jego zdrowie.  Intensywność przeżywania stresu przez psy lub koty jest uzależniona od rodzaju czynnika stresogennego, wieku zwierzęcia ale także obycia zwierzaka z różnymi sytuacjami.

• Jakie sytuacje mogą powodować stres u psa i kota.

Sytuacje które wywołują stres u naszych psów lub kotów może być wiele. Część z nich jest oczywista dla właścicieli, związana z oczywistymi stresującymi sytuacjami takimi jak wizyta w gabinecie weterynaryjnym, długotrwałe leczenie, pobyt w hotelu dla zwierząt, przeprowadzka, pojawienie się w domu nowego zwierzęcia lub małego dziecka a także jedne z najbardziej uciążliwych czyli petardy i fajerwerki karnawałowe. U niektórych zwierząt także burza jest podobnie intensywnie przeżywana jak właśnie wystrzały petard. Czasami nasz pies lub kot może stresować się sytuacją dla nas – właścicieli nieoczywiście stresującą. Takim czynnikiem denerwującym zwierzaka może być remont nie tylko u nas w mieszkaniu ale także w mieszkaniu gdzieś w bloku. Pojawienie się w okolicy dominującego osobnika o istnieniu którego właściciel nie ma pojęcia jednak pies czy kot wyposażone w doskonały węch świetnie wyczuwają. Także przybycie małego kociaka lub szczeniaka do obcego domu po odebraniu go matce przy której czuł się bezpiecznie jest bardzo dla niego stresujące. Na szczęście szczeniaki i kociaki dzięki swojej naturalnej żywotności dość szybko adaptują się do nowych warunków i należy im tylko dać 1-2 dni na przystosowanie się do nowych warunków.

• Jakie są objawy stresu u psów i kotów

Każdy z nas znając swojego pupila instynktownie rozpoznaje objawy stresu u niego. Najbardziej charakterystyczne jest napięcie mięśni, które widać nawet bez dotykania zwierzaka. Zmienia się jego postawa – zarówno pies jak i kot są czujne i wydaje się że przygotowane do szybkiej reakcji lub skoku. Często w sytuacji stresowej zwierzęta „trzęsą się ze strachu” co oznacza po prostu typowy objaw stresowy czyli drżenie mięśni. Właściciele wyczuwają także bardzo szybkie bicie serca u swojego zwierzaka. Koty bardzo często ślinią się z powodu stresu. Można taką reakcję obserwować np. w trakcie wizyty w gabinecie weterynaryjnym. U psów bardzo częstym objawem stresu jest ciągłe wylizywanie przednich łapek. Czasami uporczywe ich lizanie może być spowodowane czymś co utkwiło w sierści pomiędzy palcami na spacerze – jednak jeżeli po sprawdzeniu okazuje się że przestrzenie między palcami są czyste takie lizanie jest objawem napięcia. Na stres u zwierzęcia bardzo łatwo reaguje też skóra i sierść i może się on objawiać nadmiernym wypadaniem okrywy włosowej, wyłysieniami i pogorszeniem stanu skóry. Bardzo szybko wyłapywanym przez właścicieli objawem stresu jest zmniejszenie lub brak apetytu, kiedy widzą oni gdy codzienna dawka karmy nie znika z psiej lub kociej miski. Innymi objawami stresu mogą być też uporczywe biegunki, których nie możemy wytłumaczyć np. zmianą karmy. Także nienaturalnie częste oddawanie moczu niezwiązane z chorobami układu moczowego może sygnalizować nam że nasze zwierze czymś bardzo się denerwuje. W codziennym zachowaniu naszych zwierząt rzuca się wtedy niechęć do codziennej zabawy czy pieszczot z właścicielem. Zestresowane psy czy koty nie mają ochoty się głaskać, nie przybiegają przywitać nas gdy wracamy z pracy. Także na spacerze w przypadku psów możemy zaobserwować zmianę. U kotów jednym z najczęściej spotykanych zachować związanych ze stresem jest załatwianie się nie do kuwety ale np. na naszą pościel. Kot daje nam wtedy znać że w jego otoczeniu pojawił się jakiś czynnik którego on nie akceptuje. Może być to sytuacja oczywista i łatwa do odgadnięcia tj. np. remont w domu ale także np. zmiana żwirku w kuwecie, która już tak oczywista dla wielu właścicieli już nie jest. Objawów stresu może być bardzo wiele. Generalnie należy być czujnym na wszelkie zmiany zachowania naszego pupila, które mogą świadczyć o tym że coś niedobrego dzieje się z naszym psem lub kotem. Jest to ważne ze względu na to iż o ile krótkotrwały stres pomaga zareagować na niebezpieczną sytuację o tyle stres długotrwały, ciągnący się tygodniami i miesiącami bardzo negatywnie wpływa na funkcjonowanie organizmów naszych zwierząt. Długo utrzymujący się stres jest wyczerpujący i prowadzi do osłabienia organizmu. Taki stres jest szczególnie niebezpieczny u zwierząt starszych u których w naturalny sposób obniża się odporność organizmu na działanie czynników zewnętrznych.